Blog

Agile werken is topsport!

Geplaatst op 21/07/2021

Door: Nico van Mourik, Consultant bij ViQiT

Ben jij ook zo gek op sport? Ik wel! Of het nu gaat om sport kijken, sport beoefenen of praten over sport. Zelfs het kijken naar het praten over sport kan soms leuk zijn 😊. We worden deze zomer weer getrakteerd op een sportzomer van jewelste: het EK, de formule 1, wielrennen de Olympische Spelen en nog veel meer. De opofferingen die topsporters brengen om resultaat te behalen zijn voor ons amateur sporters bijna niet te bevatten.

 

Succesvol agile werken lijkt soms wel op topsport beoefenen. We denken vaak dat agile werken zo ingeburgerd is, dat iedereen wel weet hoe dat moet en dat succesvol agile makkelijk te behalen is. Toch zijn behoorlijk wat organisaties en teams lang niet zo succesvol, terwijl sommigen toch al geruime tijd agile werken. Lang geleden schreef ik in een blog dat het vooral een kwestie van hard werken is. Hebben die organisaties dan niet hard genoeg gewerkt? Dat lijkt me iets te kort door de bocht. Ik probeer door middel van een aantal sportmetaforen een link te leggen naar andere elementen die belangrijk zijn voor succesvol agile werken.

 

  1. Kampioen word je niet na 1 gewonnen race.

Het was Max Verstappen die dit zei na zijn zeges in Oostenrijk. Je moet het hele jaar op een bepaald niveau presteren. Dat betekent dus dat je het hele jaar je focus moet houden en stap voor stap jezelf opnieuw moet opladen en alles moet geven. Is dat vermoeiend? Echt wel! Maar een ‘agile transformatie traject’ betekent niet dat je als organisatie agile bent. Er zijn nog heel veel races te gaan, dus zorg dat iedereen daarvan doordrongen is. Met name senior management wil nog wel eens het vizier op andere zaken richten. Want ja, dat agile werken is nu geïmplementeerd. Het resultaat laat zich raden.

 

  1. Kampioen word je tegen de ‘kleintjes’

Niet echt aardig om een hele trits aan andere uitdagers als kleintjes te bestempelen, maar het is wel zo’n ‘voetbalwijsheid’ die vaak terugkomt. Dat komt eigenlijk goed overeen met een wijsheid rondom agile werken. Je kunt niet een paar ‘grote’ zaken aanpakken en dan succesvol agile werken. Echt succes met agile werken krijg je pas door sprint na sprint jezelf als team te verbeteren. Iedere keer weer iets kleins oppakken.

 

  1. Een goede coach haalt het beste uit zijn/haar spelers.

Bepaalt de coach het succes of de spelers? Het antwoord is natuurlijk: beide. Ook in de agile wereld: de ‘scrum master’ is cruciaal. Want een goede scrum master zorgt namelijk dat het team optimaal kan presteren. Toch ben ik in de afgelopen jaren talloze organisaties tegengekomen die zo’n scrum master een overbodige luxe vonden. In de beperkte opvatting van management is deze rol een ‘niet productieve resource’. Even los van de term ‘resource’ voor een collega, zien zij over het hoofd dat een goed functionerend scrum team niet zonder scrum master kan. Het Nederlands Elftal heeft ook een bondscoach nodig. Dan zeggen we ook niet: ‘dat kunnen die spelers zelf wel’.

 

  1. Is tactiek een keurslijf of een denkwijze?

Hoe zorg je dat teams die net zijn samengesteld uit ‘vogels van diverse pluimage’ succesvol kunnen groeien? De meeste teams die hier succesvol in zijn gebruiken, naast het sociale proces van teambuilding, een hele duidelijke en strak opgevolgde tactiek. Natuurlijk hebben alle teams een tactisch plan. Maar hoe beter de groep individuen zich als team ontwikkelt hoe flexibeler het tactisch raamwerk wordt. Bij nieuwe scrum teams werkt het net zo. Door de strakke invoering van scrum (of een ander raamwerk) heeft het team houvast en kan het routine krijgen in de dagelijkse werkzaamheden. Dat geeft weer rust om te werken aan de vorming van een team. Waarna het meer ervaren team zelfstandig verbeteringen door kan voeren. Dat vraagt dus om een scrum master die dit proces begrijpt en kan aansturen.

 

  1. Knechten, specialisten en kopmannen.

De ploegentijdrit bij het wielrennen is een mooi fenomeen. Waar vaak de kopman degene is die naar de overwinning wordt gebracht door de anderen, telt hier het team resultaat. Dat kennen we bij het agile werken dus ook! Natuurlijk heeft een PO een specifieke rol als eigenaar. Ook kan een zeer ervaren teamlid de anderen op sleeptouw nemen. Maar het hele team moet zorgen dat ze de sprint succesvol afsluiten. Ieder teamlid kent het product waar je aan werkt en weet in grote lijnen de business doelen, ze kunnen allemaal mee ontwikkelen en ze kunnen allemaal mee testen. Natuurlijk zijn er specialisten, maar de basiskennis is bij iedereen aanwezig. Als dat de insteek is van de teams kun je flinke stappen maken naar succesvol agile werken.

 

Even genoeg met de metaforen! Zoals je ziet ben ik vooral van de metaforen die op langere termijn zijn gericht. Ook nu nog (beter gezegd: zelfs nu nog) zijn er organisaties waar agile werken wordt ‘geïmplementeerd’. Of een andere leuke term: ‘uitgerold’. Agile werken betekent een andere cultuur in je organisatie. Dat kost veel inspanning, maar vergt ook tijd. Dat kun je maar deels versnellen en je moet dus accepteren dat je deze tijd moet nemen. Topsporters bereiken hun doel immers ook niet na een paar dagen of een paar weken.