Blog

Een transformatie naar succesvol agile werken is vooral hard werken!

Geplaatst op 22/12/2017

Door: Nico van Mourik, Consultant bij ViQiT

Tsja, dat agile werken. Het bestaat inmiddels al een aantal jaren en nog steeds is het een hot topic voor artikelen, blogs en conferenties. Het stadium van hype is inmiddels lang gepasseerd. Toch blijft de behoefte aan richting voelbaar. Vele ‘agile transformaties’ later, zijn er nog maar weinig organisaties die echt succesvol zijn met hun agile werkwijze. Hoe komt dit toch?

Laten we beginnen bij het begin. Agile is in veel gevallen synoniem met Scrum. Dat is op zich prima. Scrum kent namelijk een aantal grote voordelen: het is eenvoudig te doorgronden en het is relatief eenvoudig in te voeren. En vooral dat laatste is gelijk ook de grootste valkuil. Agile werken is niet iets wat je implementeert, zoals je doet bij een nieuw systeem. Helaas is dat vaak wel de gekozen werkwijze: nieuwe processen, de organisatie door elkaar husselen, een paar trainingen, de kick off en natuurlijk ondersteuning door een batterij ‘agile coaches’ voor de eerste maanden.  Hoppekee! We zijn agile!  Het probleem is echter dat agile werken geen systeem of een proces is. Het is een ‘state of mind’. Mijn ervaring is, dat wanneer de coaches en consultants vertrokken zijn, de organisatie afglijdt naar een vorm van chaos die veel medewerkers doet terug verlangen naar vroeger.

Dat betekent dat we een transitie naar agile werken vooral op een andere manier moeten benaderen dan hierboven beschreven. Vooral in organisaties waar nog geen agile ‘state of mind’ aanwezig is. Hun werkwijze is namelijk niet zomaar vanzelf ontstaan. Deze was het antwoord op een behoefte die binnen de organisatie aanwezig was. Om deze werkwijze zomaar te classificeren als ‘ouderwets’, ‘archaïsch’ of ‘redundant’ doet geen recht aan de medewerkers die jarenlang hun stinkende best hebben gedaan. Wel is er de noodzaak om snel en flexibel op de markt in te kunnen spelen. De organisatie kan het zich niet veroorloven om zich langzaam aan te passen (de evolutie) en dus wordt een snelle, drastische wijziging gevraagd (de revolutie). Helaas kunnen de medewerkers die de organisatie vormen minder snel mee veranderen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat het veranderen van een ingesleten gedragspatroon bij mensen onnoemelijk veel tijd en energie kost. En juist die tijd hebben we niet.

Hoe kunnen we dit dilemma oplossen? Het antwoord is duidelijk: niet.

Graag had ik u een panklare oplossing aangeboden, maar deze zijn niet te vinden. De organisatie meer agile maken kost tijd maar vooral veel energie en zelfs dan is succes niet gegarandeerd. Is alles dan reddeloos verloren voor grote, complexe, bureaucratische, moeilijk aan te passen organisaties? Dat zeker niet. Maar het verandertraject naar een succesvolle agile organisatie doorloopt een aantal stadia en geen van deze stadia is eenvoudig. Het vergt veel focus, veel energie en een open geest van alle betrokkenen om dit succesvol te maken. In komende maanden zal ik met een serie blogs verder ingaan op specifieke problemen en situaties die zich voordoen bij een dergelijk verandertraject. Dit zijn niet allemaal succesverhalen, maar juist van de mislukkingen kunnen we ook veel leren.