Blog
WET DBA: …‘VLOEK OF ZEGEN’… voor opdrachtgevers?!
Geplaatst op 22/11/2016
Door: ViQiT, bij ViQiT
ViQiT is een onafhankelijke dienstverlener in ICT-kwaliteitszorg. ViQiT maakt een forse groei door en is volop aan het 
werven. Deze groei wordt direct veroorzaakt door een sterke toename van aanvragen uit de markt (dankzij de huidige economische groei), maar ook indirect door de onrust in de markt omtrent zzp’ers.
Wat is er aan de hand?
Op 1 mei 2016 is het VAR-systeem vervangen door de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (‘Wet DBA’). De nieuwe wet moet schijnzelfstandigheid tegengaan. In het nieuws worden de gevolgen voor zzp’ers uitgebreid besproken, maar de nieuwe wet heeft misschien wel grotere gevolgen voor u als opdrachtgever. Want u kunt zomaar opdraaien voor hoge naheffingen als u niet uitkijkt. Is de Wet DBA een vloek of zegen? We zetten even de zaken op een rijtje.
In het oude systeem werd de verantwoordelijkheid voor het kwalificeren van de arbeidsrelatie bij de opdrachtnemer gelegd. Een opdrachtgever hoefde alleen een VAR (Verklaring ArbeidsRelatie) te vragen van de opdrachtnemer en die netjes te bewaren, daarna was de ondernemer gevrijwaard voor naheffing door de Belastingdienst. De opdrachtgever had geen inhoudingsplicht en als er toch sprake bleek te zijn van een dienstbetrekking dan klopte de Belastingdienst bij de opdrachtnemer aan: de zzp’er.
Met invoering van de Wet DBA is de VAR afgeschaft. Daarmee is de ‘ongeclausuleerde vrijwaring’ komen te vervallen. Om hieraan tegemoet te komen heeft De Belastingdienst ‘modelovereenkomsten van opdracht’ beschikbaar gesteld die opdrachtgevers met zzp’ers kunnen gebruiken. U bent niet verplicht ze te gebruiken, maar alléén een goedgekeurde (model)overeenkomst geeft zekerheid over de arbeidsrelatie tussen de opdrachtnemer en opdrachtgever. De gepubliceerde modelovereenkomst kan daarnaast andere ook bepalingen bevatten. Dit is vergelijkbaar met het VAR-systeem, maar als het fout gaat draait u (als opdrachtgever) deze keer op voor de gevolgen, en niet de zzp’er.
Waar moet u als opdrachtgever op letten?
Wij hebben de belangrijkste aandachtspunten voor u op een rijtje gezet:
• Zet uw huidige VAR-contracten op tijd om
Vanaf 1 mei 2016 krijgen uw opdrachtnemers geen VAR-verklaring meer. Vanaf dat moment zijn de oude contracten die gebaseerd zijn op de VAR niet meer valide. U bent dan zelf verantwoordelijk voor de inhoud van de overeenkomst. De Belastingdienst geeft u tot 1 mei 2017 de mogelijkheid om alles om te zetten in een nieuwe overeenkomst.
• Werk met goedgekeurde overeenkomsten
U bent niet verplicht om een modelovereenkomst van opdracht te gebruiken, maar u kunt beter voorkomen dan genezen. De Belastingdienst heeft al een aantal voorbeeldovereenkomsten goedgekeurd en gepubliceerd. Daarin zijn de algemene arbeidsvoorwaarden gemarkeerd die niet aangepast mogen worden. De rest van de overeenkomst mag u aanpassen. U kunt ook een eigen overeenkomst maken. Het is dan verstandig om deze vooraf door de Belastingdienst te laten beoordelen.
• Ga er niet vanuit dat de inhoud volledig is
Gelukkig mogen er ook bepalingen aangepast en toegevoegd worden. De bedingen die u als opdrachtgever belangrijk vindt zijn in de modelovereenkomst niet altijd aanwezig, of niet compleet. Denk hierbij aan geheimhoudingsbedingen, bedingen over het intellectuele eigendom en over aansprakelijkheid. Kijk dus altijd grondig naar de modelovereenkomst om verassingen te voorkomen.
• Gevolgen als u zich niet houdt aan de afspraken
Gebruikt u geen modelovereenkomst, of houdt u zich niet aan de in de modelovereenkomst gemaakte afspraken? Dan hangt u mogelijk een zware straf boven het hoofd. Er kan bij u een naheffing geïnd worden van maar liefst vier keer(!) de normale loonheffing. Onduidelijk is nog wat dan de arbeidsrechtelijke gevolgen zijn: heeft u er een werknemer bij gekregen met alle gevolgen van dien? Controleer dus regelmatig de werkzaamheden van uw opdrachtnemer(s).
• Bij twijfel: laat uw overeenkomst goedkeuren!
Heeft u meerdere opdrachtnemers? Dan kan het zijn dat u verschillende overeenkomsten moet opstellen. Bij twijfel kunt u een mail sturen aan de Belastingdienst om de overeenkomst te laten controleren. Dat kost u niets en u heeft binnen zes weken antwoord. Alleen zo weet u zeker of u goed zit. Onduidelijk is nog wel hoe De Belastingdienst overeenkomsten gaat toetsen op schijnconstructies.
Tarifering?
Maar waarom hebben bedrijven dan in eerste instantie de zzp-er zo massaal omarmd? Is dit door de lagere tarieven die zzp-ers schijnbaar vragen? Beweegt het tarief mee met de conjunctuur vanwege de crisis, of willen bedrijven gewoon minder betalen voor inhuur?
In de praktijk blijkt het niet zo eenduidig. De tarieven van de meer generieke functies dalen inderdaad, maar de specialistische functies behouden hun tariefniveau of laten zelfs een stijging zien. Deze functies zijn moeilijk in te vullen: Benchmarking laat zien dat het met name gaat om ‘zwaardere’ functies als applicatie-architecten, infrastructuurspecialisten, business analisten, business consultants en senior managers. Daarnaast zien we in de markt dat de echte specialisten hun tariefniveau ondanks de nieuwe marktomstandigheden gewoon behouden.
Wat moet ik dan?
Vanwege de onduidelijkheid is over uiteindelijke uitwerking en naleving van de regels, zoeken opdrachtgevers nu naar andere wegen om risico’s te mijden. Eén manier die al lang bestond voor de opkomst van de zzp-er is het aloude detachering.
Wikipedia definieert detachering als: “Detachering is het uitlenen van werknemers aan een derde partij. Een detacheringsbedrijf verschilt van een uitzendbureau daarin dat een detacheerder alleen maar mensen in eigen dienst heeft. Een uitzendbureau heeft zowel mensen in dienst als mensen die tijdelijk worden uitgezonden.”
Het allergrootste voordeel van detachering is de duidelijke arbeidsrelatie. De werknemer is in dienst van het detacheringsbedrijf. Deze laatste is daarmee verantwoordelijk voor de afdracht van de loonbelasting.
Andere voordelen van detachering t.o.v. een zzp’er
• Bij ziekte van een externe kan makkelijk een vervanger geregeld worden, er is minder discussie over tarieven (opslag) en een detacheringsbedrijf heeft meer kandidaten tot haar beschikking.
• De opdrachtgever kan een beroep doen op de vervangingsclausule in het contract wanneer de gedetacheerde niet voldoet.
• De opdrachtgever weet dat de gedetacheerde door zijn organisatie ondersteund wordt wanneer ergens kennis en ervaring ontbreekt.
• Een andere onzekerheid is de betrouwbaarheid van zzp’ers. Loyaliteit van een zzp’er kan nog weleens omgekeerd evenredig zijn aan de reisafstand en het tarief wat zij kunnen krijgen.
Juist op dat specialistische gebied biedt detachering houvast in vaste prijsafspraken. Dat kan nóg altijd ruim onder het tarief van de zzp’er zijn, waardoor de opdrachtgever met een goedkopere kracht net zoveel kwaliteit inkoopt als een zzp’er.
Auteur:
Drs. B.E.M. (Bas) Dekkers (bas.dekkers@viqit.nl) heeft meer dan 15 jaar ervaring in de ICT in het algemeen en de automatisering (detacheringswereld) in het bijzonder en is werkzaam als “initiatiefnemer’ bij ViQiT een onafhankelijke dienstverlener in ICT-kwaliteitszorg. Als zodanig is hij verantwoordelijk voor het onderhouden van nieuwe en bestaande relaties.
ViQiT maakt een forse groei door en is volop aan het werven. Deze groei wordt direct veroorzaakt door een sterke toename van aanvragen uit de markt (dankzij de huidige economische groei), maar ook indirect door de onrust in de markt omtrent zzp’ers.